1. Czym jest próba złota?
Próba złota to sposób określenia zawartości czystego pod względem chemicznym złota w stopie metalu. Wskazuje ile jednostek masy czystego kruszcu znajduje się w 1000 jednostkach masy danego stopu. Dla przykładu – jeśli stop zawiera 58,5% czystego pierwiastka, to jest to złoto próby 585 itd.
2. Co to jest KARAT?
Karat, wywodzący się z arabskiego słowa „qirat”, określa proporcje czystego złota zawartego w stopie. Jeden karat złota równa się 1/24 części czystego złota w stopie. Dlatego, 24-karatowe złoto to złoto czyste, natomiast 18-karatowe zawiera 75% złota (18/24). Wartości karatów mogą być różne, a co to jest karat, można zrozumieć, jako miarę zawartości złota w stopie.
Karat jest istotny, ponieważ pozwala ocenić wartość i jakość złota. Im większa liczba karatów, tym wyższa zawartość czystego złota, co przekłada się na wartość inwestycyjną i estetyczną. Wyższa zawartość karatów oznacza również większą odporność na korozję czy ścieranie.
3. Różne rodzaje i kolory złota
– złoto żółte – z dodatkiem srebra, miedzi i cynku. Procentowa zawartość każdego ze składników ma wpływ na końcową barwę.
– złoto białe – z dodatkiem palladu lub niklu, jednak nikiel jest alergenem i prawo UE ogranicza stosowanie niklu w przedmiotach mających kontakt bezpośrednio ze skórą – w tym w wyrobach jubilerskich. W złocie białym, gdzie ponad 60% tego stopu to złoto żółte, nie udaje się uzyskać jednolitej barwy białej, stąd w firmach gdzie w produkcji nie używa się rodu, białe złoto będzie zawsze miało odcień żółty. Większość firm jubilerskich stosuje technologię rodowania białego złota, która polega na pokryciu biżuterii cienką warstwą rodu. Otrzymany efekt to śnieżnobiała barwa, co przyjęło się w handlu jako nazwa – białe złoto.
– złoto czerwone – stop złota ze srebrem i dodatkiem miedzi. Intensywność barwy zależy od proporcji srebra i miedzi. Im więcej srebra tym barwa bardziej delikatna (różowa), natomiast im więcej miedzi tym barwa jest intensywnie czerwona.
– złoto różowe – z dodatkiem stopowym w postaci srebra i miedzi lub cynku i palladu.
– złoto zielone – z dodatkiem srebra, miedzi i kadmu.
Spotyka się też barwy: fioletową z dodatkiem aluminium oraz niebieską z dodatkiem żelaza, jednak są one mniej popularne.
4. Jaką próbę złota wybrać?
Często niższa próba złota jest określana jako “zła próba”. Wyższa próba jest równoznaczna z wyższą wartością z powodu większej zawartości złota, natomiast nie należy skreślać niższych prób zwłaszcza jeśli zamierzamy chodzić w złotej biżuterii na co dzień i zależy nam na czymś mniej podatnym na uszkodzenia.
Próby złota mają wpływ na właściwości biżuterii wykonanej z tego metalu. Im wyższa próba tym wyrób bardziej miękki, co może wpływać na trwałość i podatność na zarysowania. Złoto o niższej próbie, takie jak 9-karatowe złoto, jest bardziej odporne na uszkodzenia, ale zawiera mniej czystego złota, co może wpłynąć na wygląd i wartość biżuterii.
Wybór odpowiedniej próby zależy od indywidualnych preferencji, zamierzonego zastosowania biżuterii oraz budżetu.